Wpływ terminu na przyszłość spółki akcyjnej

Spółka akcyjna w organizacji to niejako wstępna forma spółki akcyjnej, którą tworzy się w celu umożliwienia szybkiego rozpoczęcia działalności przez spółkę, bez konieczności oczekiwania na jej rejestrację w KRS. Jednym z wymogów niezbędnych do powstania spółki akcyjnej, jest właśnie wpis spółki do rejestru sądowego. Wpis ten ma charakter konstytutywny, tzn. że dopiero z chwilą wpisu spółka akcyjna w organizacji staję się spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą właśnie chwilą staje się też podmiotem praw i obowiązków spółki akcyjnej w organizacji.

Członkowie zarządu mają obowiązek zgłosić spółkę do rejestru w terminie 6 miesięcy od dnia podpisania statutu. Odpowiedni wniosek powinien zostać złożony do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki. W przypadku stwierdzenia braków we wniosku sąd wyznacza spółce w organizacji stosowny termin do ich usunięcia pod rygorem odmowy wpisu do rejestru. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z brzmieniem art. 317 § 2 KSH sąd rejestrowy nie może odmówić wpisania spółki do rejestru z powodu drobnych uchybień, które nie naruszają interesu spółki oraz interesu publicznego, a nie mogą być usunięte bez poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów.

W tym momencie można zadać pytanie: Co dzieje się w sytuacji niezgłoszenia spółki do rejestru w wyznaczonym terminie lub w przypadku uprawomocnienia się postanowienia sądu o odmowie zarejestrowania spółki?

Jeżeli w terminie sześciu miesięcy spółka nie zostanie zgłoszona do sądu albo jeżeli postanowienie sądu, w którym odmówiono rejestracji spółki stało się prawomocne, spółka ulega rozwiązaniu. Oznacza to, że umowa założycielska traci swoją moc prawną jako źródło powołania spółki akcyjnej do życia, przez co właściwa spółka akcyjna nigdy już nie powstanie. Natomiast co ciekawe, sama spółka akcyjna w organizacji nie przestaje wówczas istnieć, ale z powodu nienabycia osobowości prawnej nadal pozostaje ułomną osobą prawną. Zgodnie z art. 11 § 1 KSH spółka ta może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, pozywać i być pozywana.

Konkludując, spółka akcyjna w organizacji, która w oznaczonym terminie nie zostanie zgłoszona do sądu albo jeżeli postanowienie sądu, w którym odmówiono rejestracji spółki stało się prawomocne istnieje nadal, lecz nigdy nie stanie się właściwą spółką akcyjną. W praktyce oznacza to konieczność przeprowadzenia całej procedury zakładania spółki akcyjnej od nowa.

Autor: Jarosław Rudy, Aleksandra Kostrzewska