FATCA i CRS

1. FATCA – co to jest?

FATCA (z ang. Foreign Account Tax Compliance Act) to uchwalona w dniu 28 marca 2010 r. przez amerykański Kongres ustawa o wypełnianiu obowiązków podatkowych w stosunku do rachunków posiadanych za granicą. W celu objęcia reżimem FATCA polskich instytucji finansowych Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zawarł z Rządem Stanów Zjednoczonych umowę międzynarodową (dalej „Umowa”). Obliguje ona polskie instytucje finansowe do weryfikowania czy klient korzystający z ich usług nie posiada amerykańskiej rezydencji podatkowej.

2. Podmioty zobligowane do informowania

Należy wyjaśnić, że „instytucja finansowa” jest w Umowie definiowana jako:

a) instytucja powiernicza, czyli każdy podmiot, dla którego istotną część działalności gospodarczej stanowi przyjmowanie aktywów finansowych,

b) instytucja depozytowa, czyli każdy podmiot, którego przedmiotem działalności jest przyjmowanie wkładów pieniężnych w ramach prowadzonej działalności bankowej lub podobnej,

c) podmiot inwestujący, czyli każdy podmiot, który prowadzi działalność (lub jest zarządzany przez podmiot prowadzący działalność) w zakresie obrotu instrumentami rynku pieniężnego, walutą itp., a także w zakresie zarządzania indywidualnym lub zbiorowym portfelem aktywów albo innych form inwestowania, zarządzania, lub dysponowania środkami pieniężnymi lub niepieniężnymi w imieniu innych osób,

d) zakład ubezpieczeń.

3. Katalog informacji oraz tryb i termin ich przekazywania

Jeżeli weryfikacja dotycząca amerykańskiej rezydencji podatkowej podmiotu sprawdzanego przebiegnie pomyślnie, to skutkiem jest obowiązek przekazania przez polską instytucję finansową szeregu informacji dotyczących tego podmiotu amerykańskiemu urzędowi skarbowemu (Internal Revenue Service). Katalog przekazywanych informacji został enumeratywnie przedstawiony w tekście Umowy i składają się na niego:

• nazwisko osoby fizycznej lub nazwa podmiotu,
• adres tego podmiotu,
• amerykański NIP,
• numer rachunku (lub jego odpowiednik),
• nazwa oraz numer raportującej instytucji finansowej,
• saldo rachunku lub wartość ustalone na koniec roku kalendarzowego lub innego stosownego okresu raportowania,
• w zależności od rodzaju rachunku szczegółowe dane odnośnie odsetek, dywidend, dochodów i przychodów.

Polska instytucja finansowa chcąca przekazać informacje do amerykańskiego urzędu skarbowego zobligowana jest założyć konto na rządowej stronie internetowej IRS (Internal Revenue Service). Wskazany w Umowie termin na przekazanie informacji jest dość długi i wynosi on 9 miesięcy od końca roku kalendarzowego, do którego się odnoszą przekazywane informacje.

Niewypełnienie obowiązków informacyjnych przez polską instytucję finansową skutkować może zawiadomieniem przez amerykańskie władze władz polskich, które będą zobligowane zdyscyplinować wskazaną instytucję przy pomocy przepisów prawa polskiego (włączając możliwe sankcje).

4. CRS – co to jest?

CRS (z ang. Common Reporting Standard), zwany również EURO-FATCA to standard automatycznej wymiany informacji dotyczących opodatkowania pomiędzy krajami, które podpisały odpowiednie umowy. Powstał on w celu ochrony integralności systemów podatkowych, a także ograniczenia zjawiska niepłacenia podatków.

5. Polska regulacja CRS

W Polsce CRS został wdrożony poprzez ustawę z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami. Regulacja weszła w życie 1 maja 2017 r. i nakłada na polskie instytucje finansowe obowiązek uzyskania od klientów informacji na temat ich rezydencji podatkowej. Jeżeli rezydencja ta będzie w innym kraju niż Polska, to polska instytucja finansowa jest zobowiązana przekazać informacje dotyczące rachunków takich klientów, zwanych ,,rachunkami raportowanymi”, Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w terminie do 30 czerwca roku następnego po roku, do którego informacje się odnoszą. Treść informacji o raportowanych rachunkach obejmuje przede wszystkim:

• imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia osoby fizycznej lub odpowiednio nazwę i adres innego podmiotu,
• państwo lub państwa rezydencji podatkowej,
• TIN (numer identyfikacyjny podatnika, np. NIP, PESEL) osoby raportowanej, będącej posiadaczem rachunku,
• numer rachunku lub jego funkcjonalny odpowiednik,
• nazwę, adres oraz TIN (o ile go posiada) raportującej instytucji finansowej,
• saldo rachunku lub wartość.

Następnie lokalne organy podatkowe przekazują wskazane informacje odpowiedniemu organowi podatkowemu kraju, którego rezydentem podatkowym jest klient instytucji finansowej. W Polsce organem właściwym do wymiany informacji z odpowiednimi organami państw członkowskich jest Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Dominika Bielecka, aplikant adwokacki  

Maciej Marzec