ABC Fundacji Rodzinnej – cz. I. – czym jest fundacja rodzinna?

Ustawa o fundacji rodzinnej z dnia 26 stycznia 2023 r. (dalej: Ustawa), wchodzi w życie 22 maja 2023r. Dlaczego ta nowa instytucja jest ważna dla polskich przedsiębiorców?
Czym jest fundacja rodzinna i jakie są praktyczne aspekty jej założenia oraz funkcjonowania? O tym wszystkim opowiem w cyklu artykułów, które pojawią się w najbliższym czasie.

Poniżej wyjaśniam jakim celom służyć ma nowa instytucja fundacji rodzinnej oraz kogo może ona zainteresować.

• W aktualnym stanie prawnym nestorzy firm rodzinnych mają ograniczone możliwości przekazania biznesu swoim następcom z jednoczesnym utrzymaniem rodzinnego charakteru firmy. Właściciele firm często wybierają formę darowizny albo przekazują wybranej osobie albo osobom swoje przedsiębiorstwo w spadku. Takie rozwiązania powodują jednak,
  iż przedsiębiorcy tracą wpływ na przyszłość swojego przedsiębiorstwa i jego majątku.
• Ustawa o fundacji rodzinnej jest odpowiedzią na zgłaszane przez środowisko firm rodzinnych postulaty w zakresie wprowadzenia do polskiego porządku prawnego instytucji ułatwiającej wielopokoleniową sukcesję.
• Fundacja rodzinna ma na celu gromadzenie majątku rodzinnego, minimalizowanie ryzyka nieudanej sukcesji i gwarantowanie kontynuacji działalności biznesowej. Przekazanie majątku fundacji rodzinnej ma chronić aktywa przed podziałem oraz rozdrobnieniem, które bardzo często następuje na skutek podziału dokonywanego przez następców przedsiębiorcy.
• Podstawowym zadaniem utworzonej fundacji rodzinnej będzie realizacja celów określonych przez fundatora, w oparciu o przekazany przez niego majątek.
• Fundacja rodzinna zabezpieczy interesy wyznaczonych przez fundatora beneficjentów, poprzez spełnianie na ich rzecz określonych świadczeń.
• Majątek wniesiony do fundacji rodzinnej nie będzie podlegał dziedziczeniu po fundatorze/fundatorach.

Jeśli zatem planujesz sukcesję firmy rodzinnej, zależy Ci na utrzymaniu nierozerwalności majątku, stabilności prowadzenia biznesu zgodnie z wolą założyciela firmy, szukasz instytucji pozwalającej pogodzić interesy związane z działalnością gospodarczą oraz interesy prywatne – instytucja fundacji rodzinnej może być dla Ciebie interesującym rozwiązaniem.

Podstawowe dane dotyczące fundacji rodzinnej są następujące:

• Jaką formę będzie miała fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna będzie bezudziałową osobą prawną z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

• Kto może być fundatorem?

Fundatorem będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, która przekaże aktywa fundacji rodzinnej – całość albo część, w zależności od woli fundatora.

• Ile osób potrzeba do założenia fundacji rodzinnej?

Wystarczy jedna osoba fizyczna. Co do zasady, fundację rodzinną założyć może także kilka osób (wyjątek dotyczy fundacji rodzinnej ustanowionej w testamencie).

UWAGA: nie muszą to być osoby spokrewnione.

• Jaki jest minimalny majątek fundacji?

Majątek fundacji rodzinnej powstały na skutek wyposażenia jej przez fundatora będzie stanowić fundusz założycielski, którego wartość nie powinna być niższa niż 100 000 zł, zarówno przy ustanowieniu fundacji rodzinnej jak i później, w trakcie jej działalności.

• Kto może zostać beneficjentem fundacji rodzinnej?

Osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego. Beneficjentem będzie mógł być także fundator.

• Czy beneficjent musi być spokrewniony z fundatorem?

Ustawa nie przewiduje wymogu pokrewieństwa między fundatorem a beneficjentem.

• Czy fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą?

Tak, ale wyłącznie we wskazanym w Ustawie zakresie.

W kolejnych częściach ABC Fundacji Rodzinnej, które ukażą się niebawem, krok po kroku wyjaśnimy proces założenia fundacji rodzinnej oraz zasady jej działania.

Ewa Lejman-Widz

Radca prawny, doradca podatkowy