Klauzula siły wyższej

Klauzula siły wyższej ma za zadanie chronić strony danego kontraktu przed ponoszeniem odpowiedzialności za wydarzenia, których wystąpienia nie można przewidzieć, a które mogą uniemożliwić wykonanie zobowiązania zgodnie z kontraktem.

Kwestia tego, jakiego rodzaju zdarzenia należy zaliczać do siły wyższej pozostaje do uregulowania w samej klauzuli, próżno bowiem w polskim porządku prawnym szukać jednej, legalnej definicji „siły wyższej”. Bliższe określenie tych zdarzeń może zależeć od tego, czego dotyczy dany kontrakt i jakie ewentualne zagrożenia mogą stanąć na przeszkodzie jego wykonania.

Należy pamiętać, że w polskim porządku prawnym nawet w przypadku braku klauzuli „siły wyższej” możemy posiłkować się art. 471 Kodeksu cywilnego, który wyłącza obowiązek naprawienia szkody, w przypadku gdy niewykonanie zobowiązania lub jego nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności; lecz powoływanie się na tak ogólny przepis w przypadku niewypełnienia zobowiązania z powodu potencjalnego wystąpienia siły wyższej często spotka się z brakiem akceptacji kontraktowego wierzyciela i taka sprawa może mieć swój finał w sądzie.

Klauzula siły wyższej, zwłaszcza zaopatrzona w katalog potencjalnych zdarzeń losowych, może zaoszczędzić sporo czasu i nerwów stronom kontraktu.

Maksymilian Marciniak, prawnik