Ulgi dla pracodawców zatrudniających żołnierzy

12 listopada 2024 r. w życie weszły przepisy mające na celu zachęcenie pracodawców do zatrudniania osób pełniących służbę wojskową w ramach Wojsk Obrony Terytorialnej jak i Aktywnej Rezerwy. Regulacje ustawowe mają również za zadanie podnieść atrakcyjność służby wojskowej, co jest niezbędne w obliczu ciągłego zwiększania liczebności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Obecnie bowiem na pracodawcach, którzy zatrudniają pracowników pełniących terytorialną służbę wojskową ciąży szereg obowiązków wynikających z ustawy, które to mogą kolidować z interesem przedsiębiorcy, takie jak  obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego na czas służby wojskowej czy utrudniona procedura rozwiązania stosunku pracy.

Ulga podatkowa

Ulga dla pracodawców została wprowadzona Ustawą z dnia 1 października 2024r. o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy. Owa ulga może sięgnąć nawet do 32 250 zł. Dokładna kwota zależna jest od stażu pracownika w wojsku jak i tego czy podatnik prowadzi mikro lub małe przedsiębiorstwo.

W ramach zmian w ustawie z dnia 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  i ustawie z dnia 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, pracodawcy zatrudniający żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej lub Aktywnej Rezerwy uzyskali możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania następujących kwot:

• 12.000 zł, jeśli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz terytorialnej służby wojskowej, jak również żołnierz aktywnej rezerwy pełni co najmniej 1 rok nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie;
• 15.000 zł, jeśli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz terytorialnej służby wojskowej, jak również żołnierz aktywnej rezerwy pełni co najmniej 2 lata nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie;
• 18.000 zł, jeśli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz terytorialnej służby wojskowej, jak również żołnierz aktywnej rezerwy pełni co najmniej 3 lata nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie;
• 21.000 zł, jeśli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz terytorialnej służby wojskowej, jak również żołnierz aktywnej rezerwy pełni co najmniej 4 lata nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie;
• 24.000 zł, jeśli zatrudniony w ramach stosunku pracy żołnierz terytorialnej służby wojskowej, jak również żołnierz aktywnej rezerwy pełni co najmniej 5 lat nieprzerwanie terytorialną służbę wojskową lub służbę w aktywnej rezerwie.

Nadto podatnik który posiada status mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy może podwyższać wyżej wskazane kwoty o współczynnik 1,5. Zatem mikro i małe przedsiębiorstwa będą mogły odliczyć nawet 32 250 zł za jednego zatrudnionego żołnierza.

Również przedsiębiorca zatrudniający przez cały rok podatkowy co najmniej 5 pracowników ale nieposiadający statusu mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy może podwyższyć kwotę ulgi o współczynnik 1,2.

Ustawa stanowi także, że ulga przysługuje na każdego zatrudnionego żołnierza Wojsk Obrony Terytorialnej i Aktywnej Rezerwy niebędącego udziałowcem, akcjonariuszem ani wspólnikiem tego podatnika oraz na rzecz którego podatnik ponosi miesięczne wydatki w kwocie stanowiącej wysokość co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

Jeżeli żołnierz terytorialnej służby wojskowej lub aktywnej rezerwy był zatrudniony w ramach stosunku pracy przez niepełny rok podatkowy, prawo do odliczenia przysługuje w wysokości 1/12 podstawowej kwoty ulgi za każdy pełny miesiąc kalendarzowy zatrudnienia.

Po raz pierwszy ulgę odliczyć można od rocznych dochodów osiągniętych od 1 stycznia 2025 roku, czyli w zeznaniu składanym w 2026 roku (PIT-36 lub PIT-36L).

Zamówienia Publiczne

Kolejną zachętą dla pracodawców do zatrudniania żołnierzy WOT i AR, która zawarta została w ustawie jest norma w myśl której podczas ubiegania się o zamówienia publiczne, przedsiębiorca zatrudniający żołnierzy WOT lub Aktywnej Rezerwy, skorzysta z preferencyjnego traktowania, bowiem zatrudnianie żołnierza WOT, jak również żołnierza AR może być uznane jako kryterium jakościowe przy wyborze najkorzystniejszej oferty. Regulacja ta dotyczy zamówień o wartości poniżej progów unijnych (tj. poniżej 25 680 260 zł w przypadku robót budowlanych i 663 105 zł w przypadku dostaw i usług), co jest istotnym wsparciem dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Odprawa

Nowe przepisy wprowadzają również zniesienie obowiązku wypłaty odprawy pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej poprzez zastąpienie jej świadczeniem początkowym.

We wcześniejszym stanie prawnym pracownik powołany do pełnienia służby wojskowej w ramach WOT otrzymywał od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia, a przedsiębiorcy przysługiwała rekompensata.

Z nowych regulacji wynika, iż żołnierzowi powołanemu do odbycia szkolenia przysługiwać będzie świadczenie początkowe w wysokości 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale poprzedniego roku finansowane przez jednostkę wojskową, na której zaopatrzeniu finansowym żołnierz pozostaje.

Świadczenie to przysługiwać będzie po odbyciu szkolenia podstawowego lub szkolenia wyrównawczego.

Podsumowanie

Omawiana ustawa przynosi korzyści zarówno przedsiębiorcom, jak i Siłom Zbrojnym RP. Niedawne wydarzenia, takie jak powodzie, ukazały, jak ważna jest szybka reakcja i gotowość na kryzysy. Zatrudnianie żołnierzy wzmacnia zespoły przedsiębiorstw, zapewniając im stabilność i wsparcie w trudnych czasach. To inwestycja, która przynosi zyski zarówno firmom, jak i społeczeństwu. Praktyka pokaże, czy powyższe zmiany wpłyną pozytywnie na zatrudnienie żołnierzy WOT i AR.

Autorzy:

Jakub Baranek, asystent prawny

Katarzyna Hiller, radca prawny