Rewolucja w stażu pracy – nowe przepisy wchodzą w życie od 1 stycznia 2026 roku. Sprawdź czy zyskasz nowe uprawnienia!

Z początkiem 2026 roku wchodzi w życie nowelizacja przepisów, która całkowicie zmienia zasady liczenia stażu pracy. To jedna z największych reform ostatnich lat – bo dotyczy milionów Polaków, którzy do tej pory pracowali na umowach cywilnoprawnych, prowadzili działalność gospodarczą albo podejmowali zatrudnienie za granicą.

Co się zmienia?

Dotychczas do stażu pracy wliczano przede wszystkim zatrudnienie na etacie oraz niektóre okresy służby mundurowej. Oznaczało to, że osoby pracujące na umowach zlecenia czy w ramach własnej działalności gospodarczej – mimo wieloletniego doświadczenia – w świetle prawa pracy traktowane były jak początkujący.

Nowelizacja wprowadza nową zasadę: staż pracy obejmie niemal wszystkie formy aktywności zawodowej. Do okresu zatrudnienia wliczane będą m.in.:

• prowadzenie działalności gospodarczej i współpraca przy działalności,
• umowy zlecenia, agencyjne i inne umowy o świadczenie usług,
• członkostwo w spółdzielniach produkcyjnych i kółkach rolniczych,
• okresy pracy zarobkowej za granicą (również bez etatu),
• okresy korzystania z „ulgi na start” przy zakładaniu działalności,
• czas zawieszenia działalności w celu opieki nad dzieckiem,
• odpłatna praca skazanych (z wyjątkiem umów o dzieło).

Dodatkowo ujednolicono przepisy dotyczące służb mundurowych i funkcjonariuszy KAS – okresy służby będą wliczane do stażu pracy, chyba że funkcjonariusz został zwolniony dyscyplinarnie.

Od kiedy nowe przepisy?

• Sektor publiczny – od 1 stycznia 2026 r.
• Sektor prywatny – od pierwszego dnia miesiąca po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia ustawy.

Pracownicy będą mieli 24 miesiące na udokumentowanie wcześniejszych okresów pracy. Dowodem będą zaświadczenia wydane przez ZUS w formie elektronicznej.

Co to oznacza w praktyce?

Dłuższy staż pracy w rozumieniu Kodeksu pracy przełoży się na:

• Szybszy dostęp do pełnego urlopu wypoczynkowego

Dzięki wliczeniu dodatkowych okresów (np. pracy na zleceniach, działalności gospodarczej czy pracy za granicą), osoby te będą mogły szybciej osiągnąć wymagany staż pracy, by uzyskać pełne prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego.

• Wyższe odprawy oraz dodatki stażowe

Wliczenie tych nowych okresów pracy do stażu zatrudnienia wpłynie również na wysokość odpraw (w przypadku zwolnienia) oraz dodatków stażowych. Dzięki temu osoby pracujące w różnych formach zatrudnienia będą mogły liczyć na wyższe świadczenia, co poprawi ich sytuację finansową, zwłaszcza w przypadku zakończenia współpracy z pracodawcą.

• Możliwość uzyskania nagród jubileuszowych

Dzięki temu, że okresy takie jak prowadzenie własnej działalności czy współpraca przy działalności gospodarczej będą zaliczane do stażu pracy, osoby, które przez długi czas pracowały w takich formach, będą mogły liczyć na nagrody jubileuszowe, które są zwykle przyznawane po osiągnięciu długiego stażu pracy.

Sprawiedliwe traktowanie różnych form zatrudnienia:

Rozszerzenie katalogu wliczanych okresów zatrudnienia na umowy cywilnoprawne i działalność gospodarczą to krok w stronę wyrównania szans między pracownikami zatrudnionymi na etacie, a tymi, którzy wcześniej byli traktowani mniej korzystnie pod względem uprawnień pracowniczych.

Autorzy:

Filip Sadowski, asystent prawny

Katarzyna Hiller, radczyni prawna