Sąd Najwyższy rozstrzygnie problem współuczestnictwa w sprawach frankowych

W orzecznictwie sądowym zaprezentowano dotychczas dwa poglądy dotyczące współuczestnictwa w sprawach o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej. Zgodnie z jednym z nich – pozew muszą złożyć wszyscy kredytobiorcy, gdyż wyrok stwierdzający nieważność powinien dotyczyć jednocześnie wszystkich stron umowy, w przeciwnym wypadku powództwo podlega oddaleniu.

Przeciwny pogląd stoi na stanowisku, że każda z osób, która była stroną umowy kredytowej, może samodzielnie i niezależnie od innego kredytobiorcy dochodzić stwierdzenia nieważności umowy kredytowej.

Problem współuczestnictwa koniecznego w procesie o unieważnienie umowy kredytowej nie stanowił dotychczas przedmiotu rozważań Sądu Najwyższego.

Wobec wagi problemu i niejednolitego orzecznictwa zagadnienie prawne w tym przedmiocie postanowił przedstawić Sąd Apelacyjny w Warszawie Sądowi Najwyższemu, rozpoznając apelację Banku od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie frankowej.
W tej sprawie, w 2018 r. Powódka wniosła przeciwko bankowi pozew o stwierdzenie nieważności umowy i o zasądzenie od pozwanego Banku równowartości uiszczonych do tej pory rat kredytu. Sąd I instancji w całości przychylił się do żądania Powódki. Apelację od wyroku złożył Bank, zarzucając Sądowi Okręgowemu w Warszawie naruszenie przepisów postępowania cywilnego dotyczących współuczestnictwa jednolitego koniecznego. Bank uzasadniał swoje stanowisko faktem, iż drugi z kredytobiorców złożył oświadczenie o przystąpieniu do sprawy po upływie ustawowego dwutygodniowego terminu od doręczenia mu zawiadomienia o toczącym się procesie.

Wątpliwości powziął Sąd II instancji, w konsekwencji czego zwrócił się do Sądu Najwyższego o dokonanie wykładni przepisów w tym zakresie.

Przedmiotem zagadnienia prawnego będzie zatem udzieleniem odpowiedzi na pytanie czy w sprawie, w której dochodzone są roszczenia wywodzone z abuzywności klauzul umownych o ustalenie nieważności umowy kredytu i zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych na jej podstawie, zachodzi współuczestnictwo konieczne kredytobiorców. Czy przystąpienie do sprawy osoby zawiadomionej o toczącym się procesie w trybie art. 195 § 2 k.p.c. po upływie dwóch tygodni jest bezskuteczne, czy też należy je potraktować jako wystąpienie z nowym powództwem? (sygn. akt: III CZP 156/22). Wkrótce poznamy odpowiedź.