Zatrudnienie członka zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z o.o. jest spółką kapitałową, której organem zarządzającym jest zarząd. Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników (chyba że umowa spółki przewiduje inny tryb powołania i odwołania członka zarządu). Konsekwencją powołania danej osoby do pełnienia funkcji członka zarządu jest powstanie stosunku korporacyjnego pomiędzy nią a spółką. Można poprzestać na samym powołaniu bądź też zawrzeć z członkiem zarządu umowę, która będzie regulowała prawa i obowiązki stron umowy. Jaka forma zatrudnienia jest więc możliwa?

Powołanie

W przypadku powołania członka zarządu uchwałą zgromadzenia wspólników lub w umowie spółki i nie zawarcia żadnej umowy, powołanie będzie podstawą działania członka zarządu.

W przypadku takiej formy zatrudnienia, w uchwale (lub umowie spółki) warto określić wszelkie istotne kwestie dotyczące pracy członka zarządu (wysokość wynagrodzenia, sposób i termin jego wypłaty, zakres obowiązków). Co ważne powołanie członka zarządu na mocy uchwały wspólników nie stanowi powołania w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, a zatem pomiędzy spółką a członkiem zarządu nie nawiązuje się automatycznie stosunek pracy w rozumieniu przepisu art. 68 § 1 Kodeksu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 13 marca 2009 r., III PK 59/08). Zatrudnienie członka zarządu na podstawie powołania charakteryzuje się brakiem obowiązku odprowadzania składek na rzecz ZUS. Od wynagrodzenia wypłacanego powołanemu członkowi zarządu płaci się jedynie podatek dochodowy. Członek zarządu może być w każdym czasie odwołany z pełnienia tej funkcji.

Ta forma zatrudnienia jest dobra, jeśli spółka szuka rozwiązania generującego najniższe koszty. Ponadto rozwiązanie to jest również dobre w sytuacji, gdy wspólnicy są jednocześnie członkami zarządu i nie wykonują innych świadczeń na rzecz spółki niż jej zarządzanie.

Umowa cywilnoprawna

Ta forma zatrudnienia zwana jest potocznie „kontraktem menadżerskim”, a w rzeczywistości jest jedną z umów cywilnoprawnych – zlecenia, o świadczenie usług lub umowy o zarządzanie (stanowiącej typ umowy nienazwanej). W kontrakcie menadżerskim można szczegółowo określić warunki zatrudnienia członka zarządu w spółce – wynagrodzenie, odpowiedzialność za wyniki, zakres obowiązków wykonywanych na rzecz spółki czy kary umowne. Kontrakt menadżerski jest umową oZUSowaną, od której odprowadza się składki i płaci podatek dochodowy.

Rozwiązanie to jest polecane w sytuacji, gdy w skład zarządu wchodzą osoby spoza spółki. W umowie bowiem będzie można szczegółowo uregulować wszystkie istotne kwestie dotyczące współpracy.

Umowa o pracę

W przypadku zatrudnienia członka zarządu w oparciu o umowę o pracę, zastosowanie znajdą przepisy Kodeksu pracy regulujące stosunek pracodawca – pracownik. Umowa o pracę również zobowiązuje do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i podatku dochodowego.

Rozwiązanie to będzie polecane w sytuacji, gdy wspólnicy chcą mieć wpływ na decyzje spółki.

Wskazane umowy stanowią, równolegle do stosunku korporacyjnego, cywilnoprawne źródła stosunku pomiędzy spółką a członkiem zarządu. Aby ustalić, która forma zatrudnienia członka zarządu w spółce z o.o. jest optymalna, należy odpowiedzieć na pytania: czy koszty zatrudnienia mają być możliwie niskie, czy zarząd wywodzi się ze spółki czy spoza niej, czy istnieje potrzeba, aby uregulować pewne szczegółowe kwestie z członkiem zarządu w umowie oraz jaki ma być stopień niezależności członka zarządu w zarządzaniu spółką, a zarazem wpływ wspólników na decyzje spółki.

radca prawny Marta Strzecha-Bociąga