Praca w dobie koronawirusa

W niedzielę 8 marca 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Co ta ustawa oznacza dla pracowników i pracodawców?

Pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania. Oznacza to nic innego, jak uprawnienie pracodawcy do polecenia pracownikowi świadczenia pracy zdalnej. Co ważne, polecenie to musi być związane z przeciwdziałaniem COVID-19. Ustawa wskazuje, że polecenie wykonywania pracy zdalnej powinno obejmować konkretny okres czasu. Dlatego, wydając pracownikowi polecenie świadczenia pracy zdalnej warto wskazać termin, kiedy ma on się pojawić z powrotem w pracy. Co istotne, zgodnie z ustawą (art. 36) uprawnienie pracodawcy dotyczące wydawania pracownikom polecenia świadczenia pracy zdalnej obowiązuje przez okres 180 dni od dnia wejście w życie ustawy. Nowe przepisy nie wskazują formy, w jakiej pracodawca powinien polecić pracownikowi świadczenie pracy zdalnej. Najbezpieczniejsza dla pracodawcy będzie forma pisemna (również drogą e-mailową), choć nie jest również wykluczone, w wyjątkowych przypadkach, wydanie polecenia ustnego. Warto podkreślić, że świadczenie pracy zdalnej, którego celem jest przeciwdziałanie COVID-19, jest obowiązkiem pracownika. Jeśli więc pracownik odmówi wykonania polecenia pracodawcy świadczenia pracy zdalnej, może to być przyczyną rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę, również bez wypowiedzenia.

Ustawa wprowadza również dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni. Przysługuje on ubezpieczonemu, który będzie musiał sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem w sytuacji zamknięcia, z powodu COVID-19, żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecka. Co istotne, czas pobierania dodatkowego zasiłku nie będzie wliczany do okresu 60 dni, w czasie którego ubezpieczony jest uprawniony do pobierania zasiłku opiekuńczego z tytułu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany będzie w trybie i na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Oznacza to m.in., że wysokość dodatkowego zasiłku opiekuńczego obliczana będzie w oparciu o przepis stanowiący, że miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Radca Prawny Marta Strzecha-Bociąga