Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych – kolejne zmiany w projekcie ustawy, ale czy korzystne?

Już na początku czerwca informowaliśmy o pierwszym projekcie nowej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Opisaliśmy również główne założenia ustawy projektowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Od tamtego momentu projekt ustawy ulegał zmianom w związku ze zgłaszanymi uwagami w ramach prac Stałego Komitetu Rady Ministrów czy prowadzonymi konsultacjami publicznymi. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości cały czas wzbudza ogromne zainteresowanie nie tylko w środowisku przedsiębiorców i menadżerów.

Swoje zaangażowanie w opiniowanie projektu ustawy wyraża m.in. Rada Przedsiębiorców działająca przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorstw, której członkinią jest Pani Mecenas Izabella Żyglicka, jako Wiceprezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach oraz Rzecznik Praw Przedsiębiorców przy RIG. Pani Mecenas Izabella Żyglicka jest również inicjatorką powołania w ramach  Rady Przedsiębiorców zespołu, który wypracował wspólne stanowisko Rady w zakresie tejże ustawy.  Stanowisko to zostało przedstawione na posiedzeniu 21 grudnia 2018 r.

Jedną z ostatnich zmian w projekcie ustawy jest rezygnacja z pomysłu ścigania członków rad nadzorczych i komisji rewizyjnych za choćby nieumyślne niedopełnienie obowiązków służbowych, które skutkowałyby wyrządzeniem znacznej szkody majątkowej podmiotowi gospodarczemu, o czym donosi też Dziennik Gazeta Prawna.  

Jak potwierdził Podsekretarz Stanu Marcin Warchoł na posiedzeniu  Rady Przedsiębiorców, postanowiono zrezygnować z pomysłu szerokiej odpowiedzialności karnej członków organów nadzoru i kontroli za przestępstwo nadużycia zaufania popełnione nieumyślnie w skutek niedbalstwa lub lekkomyślności.

Pierwotnie taki pomysł w ramach projektowanej ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych miało zgłosić Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA). Jak jednocześnie informuje Business Insider Polska, powołując się na oświadczenie Ministerstwa Sprawiedliwości, ostatecznie Minister Maciej Wąsik, sekretarz Kolegium ds. Służb Specjalnych, wycofał kontrowersyjną propozycję, co uwzględnia głosy krytyki wskazujące na dalece niekorzystne skutki takiego rozwiązania.

Prace nad projektem Ustawy nadal trwają, Pan Minister Marcin Warchoł zaprasza zespół, którym kieruje Mec. Izabella Żyglicka w ramach Rady Przedsiębiorców, do współpracy podkreślając jednocześnie, że w ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości nowa ustawa jest konieczna. Zespół ds. projektu tejże Ustawy wskazuje jednak na sprzeczność zasad wynikających z projektu ustawy z zasadami, które wprowadziła Konstytucja Biznesu, w tym w szczególności zasady, iż co nie jest prawem zabronione jest dozwolone, zasady domniemania uczciwości przedsiębiorcy, zasadę proporcjonalności oraz zasadę przyjaznej interpretacji przepisów prawa.        

Kontrowersyjny z punktu widzenia przedsiębiorców projekt Ustawy ciągle zatem jeszcze ewoluuje, ostateczna treść ustawy nie jest znana, dziś można wskazywać założenia. Przedsiębiorcy wyraźnie opowiadają się za wprowadzeniem skutecznych instrumentów w walce z przestępczością gospodarczą i skarbową, bo ta przestępczość powoduje, że przychodzi konkurować z nieuczciwymi podmiotami. Tyle, że projektowana ustawa w środowisku gospodarczym odbierana jest jako wyraz wpływania i próby szkodzenia swobodzie działalności gospodarczej.

adwokat Michał Korszla